Incredible India

Incredible India!!! Dat is de slogan die toerisme India heeft uitgekozen om mensen warm te maken hun land te bezoeken. En geloof me, het woord “ongelooflijk” rolt meer dan eens per dag over je lippen als je in India bent. India is een land dat zich uitstrekt van de hoge Himalaya in Kashmir en Ladakh in het noorden, tot in de tropische jungle van Kerala in het zuiden. Het land heeft niet alleen een ongelooflijke geografische diversiteit, maar ook een heel uiteenlopende cultuur en een religiebeleving die je nergens anders ter wereld tegenkomt. Zo zijn twee van ‘s werelds belangrijkste godsdiensten (het hindoeïsme en het boeddhisme) ontstaan op dit subcontinent. Het hindoeïsme wordt beoefend door het merendeel van de bevolking en kenmerkt zich door ceremonies die geleid worden door hindu priesters die offers brengen aan de goden zoals Brahma, Vishnu en Krishna. Daarnaast is vooral de Islam, en ook het boeddhisme en het christendom vertegenwoordigt in India. India is een land dat rijk is aan contrasten. Zo vind je over het hele land een ongelooflijke welvaart die zich vertaalt in wolkenkrabbers (zoals in Delhi en Mumbai), omvangrijke buiken van modebewuste nouveau riche, vermogende investeerders die rondrijden in het nieuwste BMW model, en luxe hotels voor de allerrijksten op aard. De andere zijde van India daarentegen is minder mooi om mee uit te pakken. Strooien hutjes of tentenkampen voor de meerderheid van de bevolking, 12 uur werken voor minder dan 2 € per dag, een onbestaande sociale zekerheid en je enige maaltijd van de dag delen met koeien en honden op de locale afvalhoop. Voor een land dat zo een grote economische groei kent is het onvergeeflijk dat het niet investeert in sociale welvaart. De enige vorm van educatie die de meeste Indiërs kennen is die van bikkelharde lessen om te overleven. India wordt geregeerd door een handvol corrupte politici en een hoge kaste elite die er vooral op gericht is zichzelf op financieel vlak te verijken. Met hun sporadische aalmoezen aan armen en zieken proberen ze hun karma zuiver te houden, zodat ze zich niet moreel verplicht moeten voelen om de grote sociale hervormingen door te voeren die het land zo hard nodig heeft. Het eeuwenoude kastensysteem is zo ingebakken in hun cultuur dat de meeste mensen het dan ook perfect normaal vinden dat stinkend rijk en straatarm vredig naast en met elkaar leeft. De meeste Indiërs berusten in hun kaste, desondanks het kastensysteem legaal niet meer toegestaan is, en proberen te bereiken wat mogelijk is binnen hun kansen. Mahatma Gandhi heeft in zijn tijd nobele pogingen gedaan om het kastensysteem te veranderen. Hij heeft een onafhankelijk India bekomen van de Britten, maar gelijkheid en gelijke rechten zijn nog steeds vreemde concepten in de huidige Indische maatschappij. Indiërs zijn echte ondernemers en bovenal harde werkers. Als toerist merk je dat vooral in de toeristische sector en vertaalt zich dat spijtig genoeg in opdringerigheid om hun goederen en diensten te verkopen, waar ze overigens op heel creatieve manieren in slagen. Je moet dus continu op je hoede zijn om geen woekerprijzen te betalen of om iets te betalen dat geen prijskaartje heeft of waar je helemaal niet om gevraagd hebt. Reizen in India is ook een echte aanslag op je zintuigen. Heerlijke geuren van massala’s en curry worden afgewisseld met indringende geuren van urine, uitwerpselen en zweet. Zweverige klassieke muziek wordt gecombineerd met het gerochel van één of meerdere voorbijgangers, en het leuke aanbeeld van kleurrijk geklede vrouwen met enkelbanden wordt verstoort door polio-misvormde kinderen. India test zonder enige twijfel je mentale en fysieke uithoudingsvermogen, omdat je op de meest expliciet mogelijke manier geconfronteerd wordt met uitzichtloze armoede van miljoenen en miljoenen mensen. De straten lopen en liggen vol met straatkinderen, poliolijders, zieken en gehandicapten die geen andere keuze hebben dan te bedelen om enkele luttele roepies waar ze dan eten mee kunnen kopen en zo proberen te overleven. 70% van de Indische bevolking leeft in één-kamer betonnen hutjes, die gemaakt zijn van gedroogde aarde en strooien daken. De miserie die mensen hier constant ervaren stelt onze eigen zorgen in een heel ander perspectief. Automatisch rijst dan ook de vraag of het moreel aanvaardbaar is als westerling om zo een luxueus en zorgeloos leven te leiden, terwijl miljoenen mensen in extreme armoede leven. Uiteraard kan je de wereld niet in je eentje verbeteren, en zelfs met de hulp van velen anderen lijkt het onmogelijk om iets te veranderen aan corrupte systemen en geldhongerige mensen. Wij dragen ons steentje bij door donaties te geven aan de oude en zieke mensen, maar de verandering die India nodigt heeft moet van de Indiërs zelf komen. De mensen moeten zelf willen evolueren naar een meer sociaal systeem waar elke kaste en persoon gelijke rechten en kansen heeft, en waar elke persoon kan genieten van een degelijke educatie en dito gezondheidzorg. Dat vereist een ingrijpende mentaliteitsverandering voor de Indiërs, en het is duidelijk dat ze daar momenteel nog niet klaar voor zijn. We hopen desalniettemin van harte dat verdere economische groei in de toekomst toch mogelijkheden opent voor de miljoenen kansarmen die op dit subcontinent hun leven slijten.

Je mag nog zo veel verhalen hebben gehoord, zoveel boeken hebben gelezen en dito documentaires hebben gezien, niets bereid je voor op India. Het land bezit een onbeschrijfelijke capaciteit om elke bezoeker dagelijks weer te overdonderen en te verrassen, soms op een positieve en soms op een negatieve manier. Iedereen die in India is geweest kan niet ontkennen dat het land en zijn mensen sterke gevoelens en gedachten in jezelf losmaakt. Maar als je moeite en doorzettingsvermogen aan de dag legt ondervind je dat India een land is met een ongelooflijk rijke cultuur en geschiedenis, en dat de moderniserende maatschappij zijn religie en spiritualiteit niet verloren heeft. Indiërs zijn heel vriendelijke en behulpzame mensen die trots zijn om hun land vol prachtige bezienswaardigheden aan de buitenwereld te tonen. Aankomen in Delhi, de hoofdstad van het land, is op zich een heel schokerende ervaring. Even denk je, dit is niet de andere kant van de wereld, neen, dit is het leven zoals het is in middeleeuws Europa of erger. De metropool Delhi, die 14 miljoen Indiërs herbergt, is de meest hectische stad die ik ooit in mijn leven gezien heb. Jong en oud, lage kaste en hoge, hindu en moslim, straatarm en steenrijk, iedereen woont naast elkaar. De oude modderige straten van Delhi deel je met mensen die op straat de was en de plas doen. Verder versperren koeien, auto-rickshaws, fiets-rickshaws, auto’s, brommers, honden en varkens de baan, om nog maar te zwijgen van de wegversperringen van corrupte politie. New Delhi daarentegen ligt in het zuiden van de stad en heeft een heel arsenaal aan hoogbouw en andere rijke gouvernementele gebouwen. Daar wonen de rijke mensen, en daar schieten de nachtclubs, banken en IT bedrijven als champignons uit de grond. Als je daar rondloopt denk je terecht dat India een veelbelovende en bloeiende economie is. Delhi heeft ook recent een hypermoderne metro aangelegd om de miljoenen Delhi-iten (zoals de inwoners van Delhi worden genoemd) te vervoeren. Delhi is een stad met een grote geschiedenis, en heeft de toerist daarom veel te bieden. De stad werd gebouwd in de 16de eeuw door keizers van het Mughal rijk, en staat vol met forten, keizerlijke paleizen, graftombes en eeuwenoude moskeeën. Delhi bezoeken is echter heel intens, en daarom hebben we na een paar dagen de smog, de modderige straten en de kakkerlakken geruild voor de rustieke sfeer en de zuivere lucht van de Himalaya.

Onze eerste halte was Kashmir, waar we een paar dagen hebben uitgerust op een woonboot die op een prachtig meer ligt in de bergen. Srinagar, de hoofdstad van Kashmir, ligt op 1800 meter, wat het een ideale plaats maakt om aan te passen aan het klimaat van de bergen. Kashmir is politiek gezien een gevoelige regio, omdat de meeste inwoners van Kashmir onafhankelijkheid willen. Tijdens ons verblijf waren er stakingen aan de gang en gewelddadige conflicten tussen het Indische leger en de lokale bevolking, die al honderden levens hadden gekost. Als toerist merk je echter niet veel van de onrust die er heerst, en wij hebben genoten van de boottochtjes op het meer. We zijn zelfs door de roeier van de boot uitgenodigd op het Ramadan buffet bij zijn thuis. Daar hebben we, gezeten op typische Kashmiri matten, genoten van de Kashmiri specialiteiten zoals lekker brood, kava thee en waterpijp, terwijl we luisterden naar de gezangen van het avondgebed. De mensen in Kashmir zien er heel Arabisch uit. Je voelt je niet meer in India, maar eerder in de bergen van Afghanistan of Pakistan. Mannen met lange baarden en witte gewaden domineren het straatbeeld. De internetwinkels worden beheerd door mannen die eruit zien alsof ze Osama Bin Laden vereren en tot één of andere Al Qaeda of Taliban groepering behoren. In Kashmir zie je geen reclame voor auto’s of shampoo, integendeel, de stad hangt vol met affiche van ayatollaha’s. Muziek en dans is er verboden, en je ziet geen vrouwen op de bazaar (de hoofdweg) of op andere publieke plaatsen. Hier zie je duidelijk dat Kabul en Teheran noch in afstand, noch in mentaliteit ver weg zijn. Maar als je alle vooroordelen wegneemt, merk je dat de Kashmiri bevolking heel lieve en gastvrije mensen zijn, die even nieuwsgierig zijn naar ons leven, als dat wij nieuwsgierig zijn naar dat van hen. Wij hebben echt genoten van ons verblijf in Srinagar, en hebben plechtig beloofd aan onze vrienden dat we zeker nog eens zullen terugkeren! Vervolgens hebben we een jeep gehuurd om de gewaagde 2-daagse tocht aan te vatten van Kashmir naar Ladakh, waar de hoge Indische Himalaya zich bevindt. De banen verkeren in dit deel van India in een verschrikkelijke staat en de passen die je over moet zijn duizelingwekkend hoog (gaande van 3300 tot 4500 meter). Alsof dat de rit al niet erg genoeg maakt, kom je onderweg corrupte politie tegen die je laten betalen om de passen over te steken. Maar de bergen, de natuur en de lokale bevolking maken de reis echt wel de moeite. Je rijdt door typische Kashmiri dorpjes en extreem geïsoleerde valleien waar je veel schapenherders met grote kudden schapen en ezels ziet. Naarmate je verder van Kashmir verwijderd raakt en dichter bij Leh (de hoofdstad van Ladakh) komt, verschijnen er naast moskees ook gompas en Tibetaanse gebedsvlagjes. Ladakh wordt niet voor niets “klein Tibet” genoemd en naarmate onze jeeptocht vorderde, maakte de moslimcultuur plaats voor de boeddhistische Tibetaanse cultuur. Leh ligt op 3500 meter en wordt omringd door besneeuwde bergtoppen en eindeloze woestijnvlaktes. Ideaal dus voor lange wandeltochten in de bergen en dat is precies wat wij gedaan hebben. Samen met een tent, een gids, een kok en 5 gezellige ezeltjes hebben we van het ene afgelegen Ladakhi dorpje naar het andere getrokken. Ook hebben we vanuit Leh een jeepsafari gedaan in de Nubra vallei. Om deze vallei te bereiken moet je de hoogste pas ter wereld oversteken, de Khardung La (gelegen op 5700 meter boven zeeniveau). Op de top van de pas heb je een fantastisch uitzicht op enerzijds de Ladakhi range (waar Leh in ligt) en anderzijds de Karakoram, die de natuurlijke grens is tussen India enerzijds en China en Pakistan anderzijds. Op de gletsjers van de Karakoram worden nog dagelijks gevechten gevoerd door zowel het Indische als het Pakistaanse leger om betwiste stukken land. Maar buiten een aantal legertrucks en wat helikopters merk je daar als toerist niet veel van. De Nubra vallei is een prachtige woestijn die op 3000-4000 meter hoogte ligt, en die bezaait is met prachtige boeddhistische kloosters. De Nubra vallei was vroeger een onderdeel van de zijderoute tussen Yarkhand (China) en Delhi, en de goederen werden in die tijd via Bactrische kamelen vervoerd. Vandaar dat een bezoek aan de vallei niet compleet is zonder een ritje op deze grappige beesten (zie foto). Na onze hoogtestage in Ladakh was het tijd voor rust en ontspanning. Onze volgende halte in de Himalaya was dan ook Dharamsala, de thuisbasis van de hoogste lama, de Dalai Lama IV. In Dharamsala hebben we een eerst beetje luxueus gedaan (en tegelijkertijd de Tibetaanse bevolking gesteund) door een paar dagen te logeren in een van de leukste hotels van de stad. Het hotel is een onderdeel van het Tibetaanse museum, het Norbulingka Institute, dat is opgericht om Tibetaanse vluchtelingen op te vangen en de Tibetaanse cultuur te bewaren. Heel veel Tibetanen zijn na de Chinese bezetting uit hun thuisland gevlucht, en wonen nu in ballingschap in Dharamsala. Elke kamer in het hotel is uniek ingericht met Tibetaanse muurschilderingen en Tibetaans meubilair. Na een onderdompeling in Tibetaanse cultuur en rust, was het tijd voor Stijn en mij om onze wegen tijdelijk te scheiden. Stijn heeft een 4-daagse trekking gedaan in de bergen rond Dharamsala en Indische kooklessen gevolgd, terwijl ik een 10-daagse Vipassana meditatie heb gevolgd in een boeddhistisch klooster. Vipassana meditatie is een eeuwenoude meditatietechniek, die uitgevonden is door Boeddha, en die hem naar de verlichting heeft geleid. Tien dagen mediteren en je houden aan alle regels die erbij horen is verschrikkelijk zwaar, maar de ervaringen die je opdoet zijn niet te beschrijven. Het verandert je doen en denken op zo een positieve manier dat het niet uit te leggen valt via woorden, je moet het ervaren!

Na een lange tijd in de Himalaya te hebben vertoefd, was het tijd om het “echte” India te verkennen. We zijn onze tocht gestart in Amritsar, de hoofdstad van de Punjab regio (het thuisland van de Sikhs in India), die bekend is om zijn betoverende gouden tempel (zie foto). Als je de tempel bezoekt wordt je, op ritmes van prachtige Sikh muziek (die “life” gespeeld wordt) en op mantra’s die de goeroe priesters luidop voorlezen uit het heilige boek (de Adi Granth), meegesleurd in een spirituele reis. Amritsar ligt aan de grens tussen India en Pakistan. Aan de grens vindt er elke avond een ontspannen ceremonie plaats tussen het Indische en Pakistaanse leger, omdat dit één van de enige grensposten is waar de twee landen niet met elkaar aan het vechten zijn! De ceremonie zelf is een lachwekkende bedoening waarbij beide legers elkaar proberen te overtroeven met hun parades en gezang. Verder heb je duizenden Indische toeschouwers aan de Indische kant (en Pakistani’s aan de andere zijde) die het leger toejuichen en aanmoedigen. Wij vonden het een ideale gelegenheid om Pakistan en zijn mensen eens van dichter bij te zien (zie foto). Door de recente problemen van overstromingen en Taliban gevechten was het echter niet mogelijk om de grens over te steken en Pakistan te bezoeken.
Na een korte episode in de Punjab zijn we aan ons avontuur in Rajasthan begonnen, één van de grootste en armste provincies in India. Rajasthan ligt bijna volledig in de woestijn, de Thar, en grenst ook aan Pakistan. In Rajasthan wordt je overweldigd door de pracht aan forten en paleizen, en door kamelen (en deze keer niet koeien) die het straatbeeld domineren. De cultuur en omgeving ademt eeuwen en eeuwen geschiedenis uit, en de streek wordt al sinds de 10de eeuw geregeerd door Rajput koningen. Wij zijn onze tocht in Rajastan begonnen in Ajmer, dat in tegenstelling tot de rest van hindu Rajasthan, overwegend moslim is. In Ajmer hebben we een oude moskee bezocht waarvan de gevels bedekt zijn met ingekerfde verzen uit de Koran. Ajmer staat ook bekent als de belangrijkste moslim bedevaartsstad van India, omdat het de tombe van een belangrijke Soefi heilige, Khwaja Sahib, herbergt. Tijdens het bezoek aan de moskee wordt je op het ritme van “life” muziek (die gelovigen spelen voor de tombe) meegesleurd door de honderden extatische pelgrims naar de tombe. Een behoorlijke intense spirituele ervaring was dat, en het vergde enig doorzettingsvermogen om uit het paviljoen van de tombe te geraken! Op nog geen 20 km van één van de meest heilige moslims steden van India ligt Pushkar, één van de meest heilige hindu steden van het subcontinent. Dit geeft heel duidelijk weer hoe multicultureel India wel niet is! Pushkar is een heilige stad omdat het een tempel heeft ter ere van Lord Bhrama, één van de belangrijkste goden in het hindoeïsme. Puskhar ligt aan een groot meer, waarrond alle tempels (ghats) gebouwd zijn. Aan het meer wordt je door opiumrokende hindu priesters gedoopt in ruil voor een gelddonatie zodat ze zich van verdovende middelen kunnen voorzien. Het heilige meer van Pushkar wordt ook gebruikt door de Indiërs als badplaats, wat tegelijkertijd een zuiverende handeling is voor lichaam en geest (althans voor een Indiër). Mannen en vrouwen worden even onzichtbaar voor de nieuwsgierige toeristen als ze baden in het meer. In het westen zouden zo een actie bestempeld worden als “ziekelijk exhibitionistisch”, in India is het een normaal dagdagelijks ritueel. Jaisalmer is een andere woestijnstad die we bezocht hebben in Rajasthan. Als je door de middeleeuwse steegjes van het nog steeds bewoonde fort loopt (zie foto’s), voel je je net een prinses uit de sprookjes van duizend en één nacht. Het gouden zandstenen fort werd gebouwd in 1156 door een Maharaja koning. In die tijd was Jaisalmer een belangrijke handelsstad, omdat het strategisch gelegen was tussen Perzië en India. De stad ademt dan ook een “Perzische cultuur” uit en de mensen hebben een heel Arabisch uiterlijk. De inwoners van de stad zijn kleurrijk gekleed en dragen aan elk deel van het lichaam wel een rinkelend sieraad. Om niet volledig uit de toom te vallen, hebben Stijn en ik ons ook wat Ali Baba kleren aangeschaft (zie foto”s). De beste manier om de Thar woestijn te bezoeken is met het schip van de woestijn, een kameel dus, en dat hebben wij dan ook gedaan. Buiten een aantal incidenten zoals Stijn die bijna van zijn kameel gesmeten werd (hij had er een racer uitgekozen!) en ik die pijnlijke doorzitwonden had, was het best wel een leuke ervaring. Nadat we het zand van ons hadden afgespoeld en de schaafwonden op onze billen hadden verzorgd was het tijd om naar de volgende stad te trekken, Jodpur, beter bekend als de blauwe stad. In het oude Jodpur hebben de koningen van Marwar, beter bekend als het koninkrijk van de dood, sinds de 12de eeuw geregeerd. In 1460 bouwden ze hun grootste vestiging, het fort van Jodpur, met daarin de koninklijke paleizen. In tegenstelling tot Jaisalmer woont er niemand meer in het fort, en worden de wegen nu enkel nog door toeristen en lokale mensen bewandeld. Het fort herbergt naast de indrukwekkende koninklijke vertrekken ook een prachtig museum waarin je oude koetsen, wapens, miniatuurschilderingen en andere schatten van de Merwars kan bewonderen. We komen tijd en ogen tekort om dit prachtige fort te bezoeken, want de volgende dag vertrekken we richting Udaipur, door velen uitgeroepen als de meest romantische stad in India. Udaipur is een stad die door het toerisme in India sterk uitgebuit is, maar die desondanks de massa aan toeristen toch nog zijn charmes heeft weten te behouden. De stad is bekend geworden door een James Bond film uit de jaren zestig die zich in Udaipur afspeelt. Of je nu van James Bond houdt of niet, de stad weet het hart van elke toerist te veroveren door zijn schoonheid. Udaipur ligt aan een groot meer, Lake Pichola, met in het midden twee grote witte paleizen. Aan de oevers van het meer staat de stad ook vol met paleizen, haveli’s (oude gebouwen voor de hoge kasten) en hindu tempels. Udaipur is naar Indische normen een relatief jonge stad, die gebouwd is door de koningen van de zon, het Mewar koningkrijk in de 16de eeuw. Na vele het bezoeken van vele steden en paleizen was het dringend tijd geworden om wat rust te zoeken in de natuur. We hebben dan ook een aantal dagen vertoefd in één van de grootste vogelreservaten van Azië, het Keoladeo National Park. Dit park is een beschermd UNESCO gebied en herbergt een indrukwekkende diversiteit aan vogels, zowel trekvogels als vogels die het park niet verlaten. Naast een immense variëteit aan vogels hebben we ook slangen, hagedissen, schildpadden, herten, antilopen, aapjes, duizenden libellen, duizenden en duizenden vlinders, jakhalzen, en uiteraard de lokale Indische koe gezien.
Na enkele weken was het tijd om Rajasthan te verlaten, en nieuwe oorden op te zoeken. Uttar Pradesh is naast de meest corrupte staat in India, ook de meest toeristische staat van India. Dat komt doordat het de trotse eigenaar is van één van de zeven wereldwonderen, de Taj Mahal. De Taj is een tombe die gebouwd is door Shah Jahan, één van de grootste Mughal koningen van India. Hij heeft de tombe laten bouwen voor zijn vrouw in de 17de eeuw nadat ze gestorven was van het baren van haar veertiende kind (je zou voor minder al bezwijken!!). De dag van vandaag kan je zowel de tombe van zijn vrouw als die van de Mughal heerser zelf bewonderen in de Taj Mahal. De Taj zelf is een gebouw dat een ongewone precisie en perfectie uitademt. Ondanks het feit dat je je bezoek moet delen met duizenden anderen, blijft het een betoverende ervaring. Agra daarentegen, de stad waarin de Taj Mahal zich bevind, is spijtig genoeg minder betoverend. Het is een vreselijk drukke en vervuilde stad, waar je als toerist nog meer lastig gevallen wordt dan elders in India. Maar gelukkig heeft Agra veel bezienswaardigheden, die de irritaties en frustraties meer dan goed maken. Agra was namelijk tijdens het Mughal rijk (1526-1761 ) één van de belangrijkste steden in India. Het herbergt dan ook niet alleen de Taj Mahal, maar ook tombes en forten van andere Mughal heersers. Na overdonderd te zijn door de geweldige historische architectuur die Agra en omgeving te bieden heeft, reizen we verder naar het binnenland van India. De droogte van de savanne-achtige landschappen maken tijdens onze treinreis langzaam plaats voor meer tropische omgevingen met bananenbomen, bamboe en rivieren. Onze eerste halte was Orcha, de thuisbasis van de Bundela dynastie, een hindu rijk dat floreerde in de 15-16de eeuw. De Bundela koningen hebben in de bloeitijd van hun rijk prachtige paleizen en torenhoge tempels gebouwd die de dag van vandaag te bezoeken zijn in Orcha. Op de muren van de paleizen en de tempels vind je prachtige muurschilderingen, die de verschillende mythes in de hindu religie afbeelden. Elke koning en koningin werd in die tijd begraven in een unieke graftombe, die nu allen gedrapeerd staan langs de rivier, de Betwa. Nadat het rijk ten onder is gegaan, werden de gebouwen aan hun lot overgelaten waardoor ze overgroeid werden door ondoordringbare jungles, min of meer zoals je ze de dag van vandaag aantreft. Een 200-tal km van Orcha ligt Kajuraho, dat bekend staat voor zijn tempels die gebouwd zijn in de 9de-12de eeuw door de Chandella dynastie. De tempels zijn bezaaid met erotische sculpturen, de ene al wat uitdagender dan de andere (voor de fotoreeks hebben we de meest kuise uitgezocht :=), spijtig he!!). Naast de nieuwsgierigheid die de seksueel getinte tempels opwekken, raak je ook overdonderd door de perfectie van de duizenden beelden die de tempels versieren, en de enorme sierlijkheid en schoonheid die elke tempel uitademt.
Maar India is niet enkel bekend om zijn architecturale wonderen, het is ook een land met een nog zeer levendige spiritualiteit. De religie die door de meeste Indiërs beoefend wordt is het hindoeïsme, en om deze religie op zijn meest intens te beleven zijn we naar Varanasi gereisd. Varanasi, vroeger ook Benares genoemd, is de meest heilige stad van alle hindu steden. Het is de oudste stad van India, en tevens ook één van de oudste steden ter wereld. De stad ligt aan de heilige rivier, de Ganges, waar hindu gelovigen (pelgrims en stadsbewoners) dagelijks heilige (bad)rituelen beoefenen. Elke avond worden er door hindu priesters ceremonies gedaan, waar veel kaarsjes, wierook, bloemen en andere vormen van offeringen aan te pas komen. Varanasi staat al van in de 6de eeuw B.C. in de geschiedenisboeken geschreven, en zelfs Boeddha heeft door de straten van deze eeuwenoude stad geslenterd. Volgens het hindu geloof bereikt iedereen die sterft in Varanasi onmiddellijk spirituele verlichting. Daarom trekt de stad oude mensen en weduwen aan die hun laatste dagen al mediterend in de tempels aan de rivier doorbrengen. Varanasi ademt één en al oudheid uit, en kuieren door de middeleeuwse straten aan de Ganges is al een beleving op zich. Sommige tempels dienen om te baden en te bidden, anderen om de was te doen, en nog andere tempels dienen om de lijken van de mensen die zijn komen sterven in Varanasi te cremeren. Tijdens de crematies worden de lijken echter niet altijd even goed verbrand waardoor je soms stukken van een lijk tegenkomt tijdens een idyllisch boottochtje op de Ganges. In Varanasi wordt je onmiskenbaar geconfronteerd met je eigen sterfelijkheid en wordt je er expliciet aan herinnert dat ook je eigen lichaam vergankelijk is. Boeddha heeft in zijn tijd ook lange tijd in Varanasi gewoond, en het is dan ook niet te verwonderen dat verschillende boeddhistische pelgrimplaatsen in de buurt van Varanasi liggen. In Bodgaya (200 km van Varanasi) heeft Boeddha na lang mediteren onder een boom (de Boddhi tree) het nirvana bereikt. Hij is op die heilige plaats een volledig bevrijd man geworden, los van menselijke zorgen en pijn. De boom waaronder Boeddha zijn verlichting heeft gevonden staat nog steeds in Bodgaya, en is dan ook de boeddhistische pelgrimplaats bij uitstek. Het stadje, dat zich in de loop der eeuwen ontwikkeld heeft rond de boom van Boeddha, loopt de dag van vandaag vol met boeddhistische monniken, westerse mensen die zich bekeerd hebben tot het boeddhisme, boeddhisten over heel de wereld en westerse sympathisanten die komen mediteren. Ook staat er een indrukwekkende Boeddha van 30 meter hoog, die gebouwd is door de overheid van Japan in de jaren ‘80. Na enkele dagen op te zijn gegaan in de “zen wereld” van het boeddhisme, was het weer tijd om het hectische India het hoofd te bieden. En waar anders kan dit zo goed als in de hoofdstad van het subcontinent, op naar Delhi dus! Na nog een aantal dagen als toerist door Delhi te hebben gekuierd, wat musea te hebben bezocht, en nog een laatste curry en massala te eten, was het tijd om India vaarwel te zeggen.
India was niet alleen een reis, India was een ervaring! Wij nemen voorlopig afscheid van “Incredible India”, maar het subcontinent mag er zeker van zijn dat we in de toekomst onze voeten nog op hun grond zullen zetten op zoek naar ervaringen die je nergens anders ter wereld kan vinden.