Nieuw-Caledonie

La Nouvelle Caledonie, prachtig paradijs en tegelijkertijd vergane franse glorie! Een land met twee gezichten, de caldoche (fransen) en de kanak (lokale bevolking). De melanesiërs (lokale bevolking) zijn lang geleden vanuit Papua gemigreerd naar de eilanden in de Pacific. De mensen hier hebben een veel donkerder huidskleur dan aziaten of Polynesiërs en tegelijkertijd hebben velen blond en/of krulhaar. Een heel apart ras zijn die bewoners van de Pacific! De bevolking in Nieuw-Caledonië is zowel Melanesisch, Frans als Europees, een prachtig voorbeeld van multiculturaliteit op het eerste zicht. Maar als je beter kijkt, zijn de mensen niet vrolijk of opgewekt. Er heerst een bedrukte sfeer van frustratie en spanning. Binnenkort wordt namelijk de knoop doorgehakt of het eiland nu Frans bezit blijft of dan toch uiteindelijk onafhankelijk wordt! Het leven zou mooi kunnen zijn in la Nouvelle Caledonie. Het is een heel vruchtbaar eiland vol fruit en bloemen en veel nikkel in de grond. Spijtig genoeg loopt de politiek niet van een leien dakje en is er historisch gezien veel scheefgegroeid. Los van de frustratie, die ons natuurlijk ook te beurt viel, hebben we ons toch goed geamuseerd op Grand Terre (het grootste eiland van Nieuw-Caledonië) en veel mooie dingen gezien.
Vanaf het moment dat we het vliegtuig op stapten richting Noumea (hoofdstad van Nieuw-Caledonië) werd het onmiddellijk duidelijk dat we onze “vertrouwde” angelsaksische-fish-and-chips-cultuur van de laatste maanden vaarwel konden zeggen. Het eten op het vliegtuig smaakte beter dan eender welk restaurant in Australië. Op dus naar de meer verfijnde franse baguette-en-crème-brulee-cultuur! Na lange tijd vliegen over niemandsland tussen Sydney en Noumea zagen we eindelijk in de verte golven die gebroken worden door een rif. Dit rif zorgt ervoor dat Nieuw-Caledonië omgeven wordt door de grootste lagoon ter wereld die zelfs “World Heritage Listed” is. Eens aangekomen werden we onmiddellijk geconfronteerd met de “Pacific” mentaliteit. Na 2 uur wachten op een bus die uiteindelijk niet is komen opdagen hebben we een lift gekregen van een Kanak (een oorspronkelijke Nieuw-Caledonische inwoner maw niet van franse maar van melanesische origine). Die heeft ons onmiddellijk meegenomen naar zijn thuis. Daar hebben we heel de familie ontmoet en kregen we thee en fruit én een boek over Nieuw-Caledonisch koken. De mensen hier zijn arm en tegelijkertijd heel open en vriendelijk. Daar kan de Westerse mentaliteit nog veel van leren! Diezelfde avond zijn we lekker gaan eten. Stijn heeft vooral genoten van de moeulleux-aux-chocolat avec glace de vanille. Vive la France, vive la bonne bouffe et vive le joi de vivre! In Noumea werden we elke ochtend om 06h00 gewekt door reggae muziek die door de straten van het centrum galmden. Nog slaapdronken zagen we de zon opkomen over de baai en werden we bedwelmd door de cannabisgeur van inwoners die er niet bepaald uitzagen alsof ze vandaag van plan waren te gaan werken. Het tropische klimaat van Noumea leent zich dan ook uitstekend voor een verandering van mentaliteit…il faut pas se dépècher en tout cas! Dat hebben we dan ook niet gedaan.
Nieuw-Caledonië is bovenal een land met een ongelooflijk indrukwekkende natuur. Miljoenen jaren geleden was het land nog een onderdeel van Gondwana, op dat moment het enige content op aarde. Nieuw-Caledonië is dan samen met Nieuw-Zeeland afgesplitst, om zich na miljoenen jaren ook van Nieuw-Zeeland af te scheiden. Nieuw-Caledonië is bijgevolg één van de enige eilanden in de Pacific die niet van vulkanische oorsprong is. Desalniettemin geeft het wel de indruk vulkanisch te zijn: roodbruine aarde, opeenvolgende bergketens die vanuit de oceaan opdoemen, fluorescerend groene vegetatie,… Kortom, het is een prachtig eiland en als je erin rondreist denk je soms dat je niet meer op de aarde bent. Soms beseffen we niet hoeveel mooie en speciale plekjes onze aardbol wel bezit. Zo hebben we op een dag een bezoek gebracht aan een ondergelopen kauri-woud. Daar had je prachtige uitzichten over een meer dat vol stond met dode en af en toe ook levende bomen, omgeven door tropisch en tegelijkertijd woestijnachtige geel-groene bergen (zie foto’s). Soms denk je dat je in Australië bent, op andere momenten waan je je in Schotland (vandaar ook de naam New-Caledonia). Magnifique n’ est-ce pas! Van woeste meren en bergen wordt je meegesleurd naar tropische watervallen waar je kan zwemmen. Nieuw-Caledonië heeft alles! In de 18de eeuw hebben de fransen op het eiland een gevangenis gebouwd om gevangenen vanuit Parijs te deporteren. Het enige wat er overblijft zijn wat stenen ruines die volledig overgroeid zijn door jungle. Hier zie je duidelijk wie er aan het einde van de rit wint….niet de mens maar de natuur! Het landschap staat ook vol met oude koloniale boerderijen waar de caldoches (fransen) in wonen en cases (hutjes gemaakt van bamboe en bananenbladeren) waar de kanacs tot op de dag van vandaag in wonen. Het contrast is groot! Met de fransen is ook het katholicisme in Nieuw-Caledonië geïntroduceerd en je vindt overal oude koloniale kerkjes (zie foto’s).
Tijdens ons verblijf hebben we een tijdje vertoefd aan de oostkust van Grande Terre. Hier is de natuur ongelooflijk weelderig en zie je de natuur in alle mogelijke schakeringen van geel en groen. Overal waar je kijkt zie je clusters bamboe afgewisseld met verschillende soorten palmbomen, papayabomen en bananenbomen. Verder is het eiland hier bezaaid met prachtige bloemen, idyllische stranden, en indrukwekkende kliffen en grotten die midden in de zee liggen. De weg langs de kust is bezaaid met watervallen, rivieren en bergen die rechtstreeks in de zee uitmonden. In dit fantastische landschap hebben we een wandeling gemaakt naar één van de meest impressionante watervallen die ik ooitl gezien heb, cascade de Tao (zie foto). Door de overvloedige regen van de afgelopen dagen was er zo gigantisch veel water aanwezig dat het een fantastisch schouwspel was. De wandeling er naar toe was moeilijk maar belonend. We hebben ons met een machete een baan moeten maken door de dichtbegroeide jungle en hebben meerdere overstroomde rivieren door geploeterd. We zijn zelfs een vleesetende plant tegengekomen (zie foto). Eens aangekomen aan de voet van de waterval begon het vreselijk te regenen. Op een paar seconden waren we kleddernat! Maar zelfs dat kon de pret niet bederven. Het uitzicht op de waterval, de bergen en de oceaan met het rif waren fantastisch!
Om de lokale bevolking beter te leren kennen hebben we een paar dagen in een typisch dorpje gelogeerd bij kanacs, waar we sliepen in een case. Dit was in de bergen nabij Hiengiene aan de oostkust van het eiland. Hier hebben de mensen eten in overvloed omdat het land er zo vruchtbaar is. Tijdens een wandeling door de weelderige tuinen van het dorp passeerden we immense pompelmoezen, appelsienen, bananen, papaja, vanille, koffiebonen en alle eetbare knollen en kolen die je je maar kunt bedenken. Om maar te zwijgen over de immense diversiteit aan bloemen en planten. Een botanicus waant zich hier in het Walhalla (en wij ook). Elk dorp heeft zijn chef, de man die het voor het zeggen heeft en aan wie je toestemming moet vragen om de rivieren, het land en de bergen te betreden. Wij logeerden bij de zoon van de chef die elf kinderen heeft. Van een degelijke gezinsplanning is hier geen sprake!! Ook hebben we kennis gemaakt met de man die het kanak geld maakt in het dorp (zie foto). Kanak geld heeft geen economische maar wel een ceremonieel-emotionele waarde en wordt gegeven bij een bezoek, een huwelijk, een geboorte of een begrafenis. Het is een kleine papyrus gemaakt van schors van kokosnoot, schelpen, het huis van een schildpad, botten van vogels en graan. Dezer dagen kan je Kanak geld kopen voor 3000 CF. Ja ja, de commerce is zelfs tot in de verre uithoeken van Nieuw-Caledonië doorgedrongen. Elke avond aten we samen met de familie het meest typische gerecht van de kanacs, de bougna. Een bougna is een mengeling van alle groenten en fruit die er in het dorp te vinden zijn. Taro, maniok, zoete aardappel, yam, bakbanaan en een soort zoete witloof worden gemengd met kip of garnalen en overgoten met kokosmelk. Het ziet er goed uit (zie foto) en het smaakt nog veel beter. Wij gaan nu slapen met het in-kano-zingend-geluid van bronstige kikkers op de achtergrond, kakkerlakken en andere minder aangename beesten als bedgezellen (die nacht ben ik wakker geworden van een duizendpoot die mijn gezelschap had opgezocht!!!).
Na een lange tijd aan de oostkust vertoefd te hebben, zijn we de droogte en warmte van de westkust gaan opzoeken. Dit deel van het eiland is een Caldoche bastion en heeft veel weg van het 3000km verderop gelegen Australië. Plots zagen we de eucalyptusbomen opnieuw voor ons opdoemen. Een erfenis zeker als je een kleinkind van Gondwana bent. In Bourail hebben we een paar dagen gelogeerd bij fransen op een Caldoche boerderij. Daar hadden we een huisje boven op een heuvel met uitzicht op de zee en het rif. Hier hebben we gennoten van la cuisine francaise en van de geïmporteerde franse wijn. Ook hebben we een uitstapje gemaakt naar enkele baaien in de buurt waar je de bekende rotsen en kliffen in de zee kan bewonderen.
Na een paar weken rijden door Nieuw-Caledonië kwamen we terug toe in Nouméa. Daar hebben we nog wat genoten van het strand en het lekkere franse eten. Ook hebben we het cultureel centrum bezocht waar een paar pronkstukken van sculpturen uit de Pacific staan. Het cultureel centrum is gebouwd door de franse architect die het centre Pompidou heeft gebouwd in Parijs. Het is gebouwd ter nagedachtenis van de moord van de fransen op Jean-Marie Djibaou, de leider in de strijd naar onafhankelijkheid in Nieuw-Caledonië, in 1989. Een tiental jaar daarvoor hadden de fransen reeds bloederige moorden van vrijheidsstrijders op hun geweten. Je kan je dus voorstellen dat zo een recente dramatische geschiedenis het contact tussen de kanacs en de caldoches niet bevordert! Wij hopen alvast mee met de kanacs op een onafhankelijk Nieuw-Caledonië! Au revoir La Nouvelle Caledonie, and hello Vanuatu!!!